Vorig blogpost schreef ik al erover: de appels zijn rijp om re oogsten.
Daar waar de meeste Zeeuwse fruittelers seizoenskrachten, zoals de 60 jarige Poolse Mariola die dit al voor de 26ste keer doet (aldus de regionale krant vandaag) inhuren voor het plukken, wordt hier aan de kreek gebruik gemaakt van de vlijtige handjes van kleinkinderen en manlief (voor de heel hoog in de boom hangende) appeltjes. Jongste kleinzoon vond dat laatste niet nodig want volgens hem zijn de pruimen en appelboom ideale klimbomen en lukt het hem makkelijk om bij de hoge takken te komen.
De boom draagt dit jaar minder fruit dan vorig seizoen en er zitten heel veel kleintjes, misschien door de droogte of de luizenplaag uit het voorjaar? Maar niet getreurd het zijn er nog ruim genoeg voor appeltaart, cake, in de havermoutpap en natuurlijk zo uit het vuistje. Een eerste mand was snel gevuld de rest komt wel in het weekend.
Toevallig had ik een lekker recept gezien in het ‘Kookboek voor de kleine oude vrouw’ van de Zwitserse food-journaliste Sybil Gräfin Schönfeldt. Morgen gaan jongste kleindochter en ik de eerste nieuwe oogst appeltaart bakken.
Wilde peren
Tijdens mijn dagelijkse wandelingen snoep ik overigens ook van ‘vreemd’ wild fruit: heerlijke zwarte bramen en kleine mooie peertjes met rode wangetjes. Ik zal nog eens bij de beheerder van het natuurgebied navragen welk ras dit is. Een perenboom met deze peertjes zou een mooie aanvulling in onze kleine ‘boomgaard’ zijn. Daar staat al een conference peer maar die draagt dit jaar nog geen vruchten.
En nog een passende leestip:
‘De smaak van wilde peren’ van Ewald Arenz een roman die onthaast met aandacht voor dat wat er werkelijk toe doet.
Deze herfst zit je gebakken! Het ruikt lekker in huis en als het buiten waait en regent is het binnen dubbel zo gezellig met zelfgebakken koek en chocolademelk, koffie of thee. Zo zit in mijn receptenmap ‘Recepten zijn er om te delen’ een groot aantal lekkere recepten met de herfsthelden appel en peer. Vorig jaar deelde ik al mijn favoriete appeltaart en stoofperencake. Echte herfstaanraders.
Nu is het dan de beurt aan appeldonuts die ik morgen (mijn oppasmiddag) met de kleinkinderen wil maken. Extra leuk omdat as zaterdag Sinterklaas Nederland binnenkomt en vanaf gisteren het Sinterklaasjournaal op de buis komt. En daar hoort natuurlijk ook wat zoetigheid bij.
Appels en peren zijn mijn favoriete herfsthelden. Niet alleen omdat ze lekker en gezond zijn maar ook omdat je er zoveel mee kunt doen: rauw eten tussendoor of in de müsli, om mee te bakken, te koken, te drogen en als eyecatcher in de keuken. Onze fruitschaal is dan ook altijd rijkelijk gevuld. Zeker als je in de provincie woont waar de meeste peren worden geteeld en ook de appels goed vertegenwoordigd zijn in de boomgaarden.
Nog even wat leuke weetjes: een Nederlander eet gemiddeld 10,2 kilo appels per jaar dat zijn 75 middelgrote appels. (Nou daar kom ik ruimschoots overheen met iedere dag een appel!) In 20 jaar verdubbelde de perenoogst in Nederland van 141 miljoen kilo naar 374 miljoen kilo. Best veel maar het grootste deel eten we niet zelf maar wordt geëxporteerd.
Recepten zijn om te delen
Goed dan nu de appeldonuts. De naam heeft overigens alleen betrekking op de vorm. (Ik hou net van frituur dus in vet laten spetteren zit er niet in)
Ik deel drie verschillende recepten, twee om te bakken en een om zo te maken. De volgorde is naar moeilijkheid/gemak en hoeveelheid ingrediënten. En natuurlijk kun je de recepten naar smaak en zin aanpassen.
Met appelmoes, appelsap en appelstroop
Appel en kaneel zijn misschien wel het meest bekende duo in bakrecepten, maar in deze donuts komen daar nog wat andere favorieten bij. De toevoeging van deze specerijen als nootmuskaat en gember maken er een heerlijke herfsttraktatie van. Bovendien is deze appel donut zijn naam driedubbel en dwars waard, want er zit namelijk appelsap, appelstroop én (ongezoete) appelmoes in. En wie het toch te zoet vindt laat gewoon de kaneelsuikerlaag weg.
INGREDIËNTEN
125 g zelfrijzend bakmeel
½ tl bakpoeder
½ tl kaneel
¼ tl gemberpoeder
snuf nootmuskaat
snuf zout
20 g appelstroop
80 g appelsap
20 g suiker
60 g ongezoet zelfgemaakte appelmoes
20 g olijfolie
2 tl verse citroensap
½ tl vanille extract
Optioneel voor de kaneelsuikerlaag:
20 g plantaardige boter
50 g fijne suiker
¼ tl kaneel
Een el (eetlepel)= 15 ml en een tl (theelepel)= 5 ml.
BEREIDING
Verwarm de oven voor op 200 °C (boven- en onderwarmte) en vet de donut bakvorm in. Zeef het zelfrijzend bakmeel boven een kom met de specerijen en het bakpoeder en zout. Doe in een andere kom de appelstroop, suiker en appelsap. Verwarm het kort in de magnetron zodat de appelstroop makkelijker is te mengen. Roer het goed door en meng er ook het citroensap, appelmoes, vanille en olijfolie door.
Schenk dit mengsel bij het “droge” mengsel en meng het kort door (als je het beslag te lang roert worden de donuts taai). Het beslag bevat als het goed is luchtbellen, dat komt door de vorming van koolzuurgas door de bakpoeder. Dit zorgt straks voor een luchtige cake donut.
Verdeel het beslag over de 6 holtes van de bakvorm. Ik doe dit met behulp van twee dessertlepels: schep een beetje beslag op een lepel en duw het beslag met de andere lepel in de ringen van de bakvorm. Vul op deze manier de donutvorm met ongeveer 4 schepjes per donut. Verspreid het beslag tot het netjes in de donutvorm ligt.
Bak de donuts in het midden van de oven gedurende ongeveer 12 minuten tot ze gaar zijn (test dit met een satéprikker).
Keer de donutvorm om boven een rooster en laat de donuts gedurende 10-15 minuten iets afkoelen.
OPTIONEEL Smelt ondertussen de boter en doe de suiker en kaneel in een stevige zak. Pak een donut, smeer deze dun in met gesmolten boter (alleen de bovenzijde is voldoende). Doe de donut in het zakje en schud het om tot hij is bedekt met de kaneelsuiker. Doe daarna hetzelfde met de andere 5 donuts. Als er dan nog kaneelsuiker over is, kun je de donuts eventueel nog een keer schudden in het zakje met kaneelsuiker voor een iets dikkere laag.
Serveer de donuts als ze nog een beetje warm zijn, maar helemaal afgekoeld zijn ze ook nog erg lekker! Op de dag dat ze zijn gebakken zijn ze op z’n best, maar de dag erna zijn ze ook nog prima.
Met appels en croissantdeeg
Wil je minder werk en minder zoet kun je ook donuts maken gewoon met een rol croissantdeeg. Smaakt super lekker en is heel leuk voor de kids om zelf te maken.
Ingrediënten
1 of twee appels
1 ei
1 rol croissantdeeg in repen gesneden
Kaneel
Speculaaskruiden
Suiker
De appels schillen, in dikke plakken snijden met de appelboor of de uitsteekvorm het klokhuis uitsteken, met kaneel, speculaaskruiden en een beetje suiker bestrooien. De appelringen omwikkelen met een smalle deegstrook. Vervolgens nog met eigeel bestrijken en dan op een met bakpapier bekleed bakblik in de voorverwarmde oven 25 tot 30 minuten bakken bij 200 graden.
Warm zijn ze verrukkelijk, maar afgekoeld kan natuurlijk ook.
Met pindakaas, speculoos of spread
Wil je graag een verantwoorde traktatie die heel weinig werk vraag, dan kan dat met deze lekkere ‘koude’ (rauwe) appeldonuts. Je heb er maar vier ingrediënten voor nodig. Om het nog wat feestelijker voor Sinterklaas bijvoorbeeld te maken kun je er eventueel nog wat kruidnoten, sprinkles of chocola aan toevoegen. En voor een extra tintje gebruik je uitsteekvormjes voor het ‘donutgat’. De pindakaas kun je ook vervangen door speculoos of zuivelspread.
Ingrediënten
1 grote appel
1 el pindakaas
rozijnen
cashewnoten
Klein fruit
optioneel kleine stukjes chocolade en kruidnoten
Speculoos of spread
Uitsteekvormen
Snijd de appel in plakken
Besmeer één kant van de appel met pindakaas, speculoos of spread.
Breek de cashewnoten in kleine stukjes. Strooi er de stukjes cashewnoten en rozijnen, de kruidnoten chocoadestukjes op of beleg met fruit.
Eet smakelijk en veel plezier met het maken!
Colofon
De foto’s zijn van mezelf en van leukererecepten.nl en keukenatelier.nl
Mijn opa voerde haver aan zijn werkpaarden voor kracht, uithoudingsvermogen en een gezonde vacht. Toen was haver vooral een superfood voor de paarden en kon niemand vermoeden dat het nu een zeer gewild ingrediënt voor allerlei voedingsproducten en ook een trendy mooimaker voor de mens is.
Haver is in, kijk maar in de schappen: havermout, haverbrood, haverkoekjes, havermelk, haveryoghurt en haverbroodbeleg. Maar het zit ook in crèmes, zeep, scrub. Wat maakt haver nu zo populair?
Gezond
Haver is een graan dat rijk is aan proteïne, onverzadigde vetten, vitamine B, mineralen, koolhydraten en vezels, maar bevat ook meer eiwitten en vet dan de meeste andere granen. Doordat het de oplosbare vezel bètaglucaan bevat, kan haver ervoor zorgen dat de insulinegevoeligheid toeneemt en de bloedsuikerspiegel lager wordt. Haver kan het risico op hartaandoeningen verlagen en haver is ook de rijkste bron van melatonine en heeft dus een slaapbevorderend effect.
Het is geen toeval dat haver veel wordt gebruikt in huidverzorgingsproducten. De makers van die producten zetten fijngemalen haver vaak op het etiket als ‘colloïdale haver’. De Amerikaanse Voedsel- en Warenautoriteit FDA heeft colloïdale haver in 2003 goedgekeurd als huidbeschermend middel. Maar eigenlijk heeft haver al een veel langere geschiedenis van gebruik tegen jeuk en irritatie bij verschillende huidaandoeningen Zo maakte mijn oma een soort van paste met havermout tegen vervelende huiduitslag en eczeem.
Haverbrood
Deze week bakte ik mijn eerste haver(mout) zadenbrood. Een eerlijk stoer brood dat zonder gist en bloem gebakken wordt. Ik vond het deze keer nog iets te nat dus volgende week probeer ik met iets minder water.
De havermout (grof en fijn), chiazaden, pompoenpitten, de lijnzaad ( gebroken en heel), de grof gehakte hazelnoten, agavediksap, olie en wat lauwwarm water mengen en met je handen goed kneden. Het deeg afgedekt minimaal 2 uren of langer laten staan.
Een brood of cakevorm invetten (ik deed er ook nog bakpapier in) en met het deeg vullen, goed aandrukken zodat er onderin geen lucht blijft zitten. Aan de bovenkant glad strijken. (Dat wordt straks de bovenkant van het brood)
Het brood op een rooster bij 180 graden eerst 30 minuten bakken. Dan het brood uit de vorm halen en op een met bakpapier bekleed bakplaat zetten. Nog een keer 40 minuten bij dezelfde temperatuur bakken.
Super lekker met oude kaas of met boter en zelfgemaakte jam.
Bright sight of life 